Het ABD Zomerprogramma 2025 zit er weer op!
Het Zomerprogramma 2025 van directoraat-generaal Algemene Bestuursdienst voor topambtenaren bij de Rijksoverheid bracht deze zomer honderden publieke leiders uit het hele land samen. Van Veendam tot Den Haag en van Breda tot Zwolle: overal werkten we aan het versterken van vakmanschap, innovatiekracht en leiderschap.

Het programma bood ontmoetingen en leerervaringen die bijdragen aan het dagelijks werk van topambtenaren én aan het oplossen van maatschappelijke opgaven. Dit doet directoraat-generaal Algemene Bestuursdienst door in te zetten op overkoepelende thema’s, zoals kunstmatige intelligentie, het versterken van de veiligheid van Nederland, het beschermen van de rechtsstaat en veel aandacht te hebben voor leren van elkaar en reflectie.
Een greep uit de activiteiten van deze zomer:
- Polarisatie: inzicht in de dynamiek van het wij-zij-denken
Thema’s als stikstof, vluchtelingen of energietransitie brengen vaak stevige wij-zij-tegenstellingen met zich mee. In deze masterclass ontdekten deelnemers hoe polarisatie werkt, welke posities je kunt innemen en hoe je situaties kunt depolariseren. De deelnemers gingen naar huis met praktische strategieën om spanning om te zetten in dialoog en samenwerking.
- Te gast bij Defensie: de kracht van scenario’s en paraatheid
Tijdens dit werkbezoek aan het Ministerie van Defensie stapten deelnemers in een mini “wargame” om te ervaren wat nodig is om als land voorbereid te zijn op conflict aan de grens. De oefening maakte voelbaar hoe besluitvorming onder druk werkt en welke rol samenwerking en strategisch leiderschap daarbij spelen. Het leverde inzichten op die direct toepasbaar zijn in hun eigen crisissituaties en beleidspraktijk.
- Innovatiekracht: nieuwe energie voor innovatie in Nederland
Innovatie is nodig voor economische vernieuwing, nationale veiligheid en klimaatoplossingen. In deze sessie deden deelnemers nieuwe inzichten op uit nationale en internationale programma’s om hun publiek-private samenwerkingen te versterken. Bijvoorbeeld over hoe anderen barrières wegnemen om vernieuwende ideeën ook echt tot uitvoering te brengen.
- Socrates op sneakers: de kunst van vragen stellen
In deze interactieve sessie oefenden deelnemers met het voeren van een socratisch gesprek: een gezamenlijk denkgesprek waarin je je oordeel uitstelt, vragen stelt en verdiept om met elkaar tot inzicht te komen. Dit helpt om scherper te luisteren, minder snel te oordelen en tot betere besluiten en meer gedragen oplossingen te komen.
- Generatieve AI voor topambtenaren: kansen en risico’s in balans
Generatieve AI verandert de manier waarop we werken. In deze sessie kregen deelnemers inzicht in de technologie, oefenden zij zelf met toepassingen en ontdekten zij de impact van AI op leiderschap en teamontwikkeling. Ook was er aandacht voor de Europese AI-Act en de vraag hoe je als topambtenaar zorgt voor een AI-geletterde organisatie. Deelnemers gingen naar huis met praktische kennis om verantwoord te experimenteren.
- Meer maatschappelijke impact realiseren – Belgisch-Nederlandse sessie
Deze bijeenkomst bracht Nederlandse en Belgische topambtenaren samen om te leren van elkaars aanpak. In gemengde groepen verkenden zij hoe functioneel conflict en diversiteit aan perspectieven kunnen leiden tot doorbraken in complexe dossiers. De sessie gaf deelnemers nieuwe inzichten en praktische handvatten om in hun eigen context meer maatschappelijke impact te creëren.
- Het beschermen van de rechtsstaat
Wat doe je als wetgeving het belang van verschillende burgers in de weg staat? En hoe ga je bijvoorbeeld om met demonstrerende medewerkers? Topambtenaren hebben regelmatig te maken met vraagstukken waarop veel spanning staat en waarvoor geen klip-en-klaar antwoord voor handen is. In deze sessie verdiepten deelnemers zich in de rol van de overheid en de spanning tussen politiek en beleid als het gaat om het beschermen van de rechtsstaat. Door concrete casussen leerden zij om in moeilijke situaties koers te houden én een betrouwbare overheid te zijn.
- Regiodeals in de praktijk: brede welvaart in Oost-Groningen
Tijdens dit werkbezoek zagen deelnemers hoe vijf gemeenten samen werken aan brede welvaart via de Regio Deal. Door gesprekken met lokale bestuurders en het zien van concrete projecten kregen zij inzicht in hoe regionale samenwerking maatschappelijke vraagstukken verder helpt. Het leverde inspiratie én praktische lessen op om regionale dynamiek beter te verbinden met rijksbeleid.
Het leverde een zomer vol nieuwe inzichten, inspiratie en praktische handvatten op. Daarmee versterken topambtenaren niet alleen hun eigen vakmanschap, maar ook dat van de Rijksoverheid als geheel. Dank daarom aan alle deelnemers, sprekers en partners. Samen hebben we opnieuw laten zien dat leren, reflecteren en vernieuwen direct bijdraagt aan maatschappelijke impact.
Interesse in het gehele aanbod dat we aanboden? Bekijk dan het e-zine.