Visitatie Algemene Bestuursdienst afgerond

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft eind 2021 besloten periodiek de werking van de Algemene Bestuursdienst te laten evalueren door een externe visitatiecommissie. Eind 2023 heeft een eerste visitatie plaatsgevonden. Deze visitatie heeft zich met name gericht op de organisatie die uitvoering geeft aan de doelstellingen en uitgangspunten van de Algemene Bestuursdienst, namelijk het directoraat-generaal Algemene Bestuursdienst (DGABD).

Het rapport van de commissie, “Ambtelijk leiderschap met impact. Een onderzoek naar de toegevoegde waarde van DGABD op de kwaliteit van de top van de Rijksdienst”, is vandaag door minister Hugo de Jonge naar de Tweede Kamer gestuurd.

De ABD is opgericht om integraal werken in de top van het Rijk te stimuleren. Voor de aanpak van complexe maatschappelijke vraagstukken is het nodig dat de Rijksoverheid over de grenzen van ministeries, bestuurslagen en kabinetsperiodes heen samenwerkt. DGABD ondersteunt de departementen en uitvoeringsorganisaties bij de werving en selectie van topambtenaren en begeleidt de topmanagers in hun professionele ontwikkeling en loopbaan. In 2020 is de werking van het ABD-stelsel onderzocht door het departement Bestuurs- en Organisatiewetenschap (USBO) van de Universiteit Utrecht.

In het rapport “Ambtelijk leiderschap met impact” concludeert de visitatiecommissie dat het DGABD de afgelopen drie jaar na het uitkomen van het USBO-rapport, alle aanbevelingen heeft doorgevoerd en dat er hierdoor veel is verbeterd. Tegelijkertijd stelt de commissie ook vast dat de voor de ABD gestelde doelen en ambities vaak aanmerkelijk verder reiken dan dat deze binnen de huidige vorm, werkwijze en verantwoordelijkheidsverdeling van het DGABD verwacht mogen worden. De huidige positie en werkwijze van het DGABD als operationele management-development-organisatie zijn niet toereikend om die ambities waar te maken. De commissie onderscheidt drie aangrijpingspunten om die positie te versterken, gericht op het DGABD, het Secretarissen-Generaal Overleg en individuele leden van de Topmanagementgroep, en de verbinding tussen het DGABD en het directoraat-generaal Digitalisering en Overheidsorganisaties.

De externe visitatiecommissie bestond uit: prof. dr. Martijn van der Steen (co-decaan van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur (NSOB) en hoogleraar bestuurskunde aan de Erasmus Universiteit Rotterdam), ir. Mariënne Verhoef (bestuurder van jeugdzorgorganisatie Levvel), drs. Ila Kasem (partner bij Van de Bunt adviseurs), Maarten van Beek, MA, MSc (Chief HR Officer ING Benelux) en dr. Hester Paanakker (universitair docent bestuurskunde met specialisatie publieke waarden, integriteit en vakmanschap aan de Radboud Universiteit Nijmegen).

“Ik ben de commissie erkentelijk voor haar werk. Van topambtenaren wordt gevraagd dat zij met hun expertise bijdragen aan goed bestuur en aan een overheid die oog heeft voor wat er leeft in de samenleving,” aldus minister De Jonge. “De conclusies en aanbevelingen passen in de huidige ontwikkelingen. We gaan de aanbevelingen van de visitatiecommissie verder uitwerken en informeren uw Kamer later dit jaar over de uitkomsten.”